ใครว่าการลงทุนใน "กองทุนรวม" ไม่มีความเสี่ยง!

อ๊าว...ไม่มีเหรอ? แปลว่าทุกคนต้องรู้กันแน่เลยว่ากองทุนรวมก็เป็นสินทรัพย์ประเภทหนึ่ง ซึ่งก็มี "ความเสี่ยง" อยู่เช่นกัน แต่นักลงทุนอาจจะยังสับสนอยู่บ้างว่าความเสี่ยงของกองทุนรวมที่ควรจะต้องสนใจมีอะไรบ้าง วันนี้ ลงทุนศาสตร์ จึงจะมาเล่าถึงความเสี่ยงของกองทุนรวมให้ฟังเพื่อเป็นกรอบแนวคิดในการพิจารณาการลงทุนของตนเอง

ความเสี่ยงจากกองทุนรวมมีอยู่ 5 ด้านหลักด้วยกัน

1. Invested Asset Risk – ความเสี่ยงจากทรัพย์สินที่กองทุนนำไปลงทุนต่อ

อย่างที่ทราบกันดีว่า 'กองทุนรวม' คือคนกลางในการนำเงินของผู้ลงทุนไปลงทุนต่อในสินทรัพย์อื่น ดังนั้น ความเสี่ยง หลักของกองทุนรวมก็จะแปรผันไปตามสินทรัพย์ที่กองทุนนั้นนำเงินไปลงทุน เช่น หากเป็นกองทุนหุ้น กองทุนก็จะมีความเสี่ยงจากการดำเนินงานของบริษัทที่ลงทุน หากเป็นกองทุนตราสารหนี้ กองทุนก็จะมีความเสี่ยงจากการผิดนัดชำระหนี้ หากเป็นกองทุนน้ำมัน กองทุนก็จะมีความเสี่ยงจากความผันผวนของราคาน้ำมันโลก

2. Operating Risk – ความเสี่ยงจากการดำเนินงานของกองทุน

'ผลดำเนินงานของกองทุน' นอกจากขึ้นกับสินทรัพย์ในกองทุนแล้ว ยังขึ้นอยู่กับผู้จัดการกองทุนด้วย เพราะถึงแม้ว่าจะเป็นกองทุนที่ลงทุนในสินทรัพย์ประเภทเดียวกัน แต่ผลตอบแทนก็อาจจะต่างกันราวฟ้ากับเหวเลยก็ได้ ทั้งนี้ เพราะผลกำไรขาดทุนย่อมขึ้นอยู่กับกลยุทธ์หรือวิธีการลงทุนของผู้จัดการกองทุนด้วย ยกเว้นในกรณีของกองทุนรวมแบบ passive fund หรือเน้นการลงทุนอ้างอิงดัชนี แบบนี้ผลตอบแทนจะขึ้นอยู่กับผู้จัดการกองทุนน้อย และลดความเสี่ยงตรงจุดนี้ไปได้

3. Liquidity Risk – ความเสี่ยงจากภาวะสภาพคล่อง

'สภาพคล่อง' เป็นอีกหนึ่งปัญหาในการลงทุนกองทุนรวม เนื่องจากกองทุนรวมส่วนใหญ่ต้องใช้เวลามากกว่า 1 วันทำการในการขายกองทุนรวม ทำให้เกิดช่วงเวลาที่ได้รับเงินช้าไปจากการสั่งขาย เช่น กองทุนรวมต่างประเทศบางกองอาจใช้เวลามากกว่า 5 วันทำการในการได้รับเงิน ยิ่งถ้าติดวันหยุดก็จะยิ่งใช้เวลานานขึ้นไปอีก หรือกองทุนรวมบางอย่างก็มีสภาพคล่องในการซื้อขายน้อย เช่น กองทุนรวมอสังหาริมทรัพย์ที่จดทะเบียนอยู่ในตลาดหลักทรัพย์บางกอง ซึ่งหากนักลงทุนถืออยู่เป็นจำนวนมากก็ต้องคำนึงถึงปัจจัยเรื่องการซื้อขายด้วย

4. Exchange Rate Risk – ความเสี่ยงจากอัตราแลกเปลี่ยนเงินตรา

'อัตตราแลกเปลี่ยนเงินตรา' เป็นความเสี่ยงนี้เป็นความเสี่ยงที่สำคัญมากที่ต้องพิจารณาเมื่อนักลงทุนลงทุนในกองทุนรวมที่ไปลงทุนต่อในต่างประเทศ เพราะผลกำไรของกองทุนรวมขึ้นอยู่กับอัตราแลกเปลี่ยนค่อนข้างมาก เช่น กองทุนรวมหุ้นสหรัฐ นักลงทุนอาจได้กำไรจากส่วนต่างราคาหุ้น 5% แต่กลับขาดทุนจากอัตราแลกเปลี่ยน 10% แบบนี้ผลตอบแทนจากการลงทุนก็ติดลบได้ นักลงทุนจึงจำเป็นต้องพิจารณาข้อมูลการจัดการความเสี่ยงเรื่องค่าเงินของกองทุนเสมอ เพื่อวิเคราะห์ถึงความเสี่ยงที่จะได้รับ

ความเสี่ยงทั้ง 4 นี้ไม่ใช่ความเสี่ยงทั้งหมดของกองทุนรวม แต่เป็นความเสี่ยงหลักที่พบเสมอที่นักลงทุนกองทุนรวมต้องให้ความสนใจอยู่ตลอดเวลา

วิธีการรับมือที่ดีที่สุดคือการทำความเข้าใจ ถึงความเสี่ยงแต่ละประเภทและนำมาพิจารณาป้องกันความเสี่ยงตามความเหมาะสม แต่ในกรณีที่ป้องกันไม่ได้ อาจหลีกเลี่ยงความเสี่ยงเหล่านั้นไปเลย

การลงทุนที่ดีที่สุด ไม่ใช่การลงทุนที่ได้ผลตอบแทนที่มากที่สุด แต่เป็นการลงทุนที่สร้างผลกำไรได้มากในระดับความเสี่ยงที่ยอมรับได้ ดังนั้น "ก่อนการลงทุน นักลงทุนควรมองถึงความเสี่ยงก่อนผลตอบแทนเสมอ"

เงินทองนั้นหามายาก ก่อนจะคิดวิธีทำให้มันงอกเงย ควรคิดก่อนว่าทำอย่างไรมันจะไม่หายไปมากกว่า

ลงทุนศาสตร์ - Investerest